بررسی رفتار فسفرقابل‌استفاده تحت شرایط غرقابی در خاکهای شالیزاری پس از کاربرد کود فسفره

Authors

  • مریم پیکان کارشناس آزمایشگاه شیمی خاک موسسه تحقیقات برنج کشور
  • مسعود کاووسی عضو هیات علمی - موسسه تحقیقات برنج کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران
  • مهرزاد الله قلی پور عضو هیات علمی- موسسه تحقیقات برنج کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران
Abstract:

سابقه و هدف : فسفر پس از نیتروژن یکی از عوامل محدودکننده رشد و توسعه برنج بوده و کمبود آن تأثیر بسیار شدیدی بر عملکرد برنج خواهد داشت. علی رغم اهمیت حیاتی فسفر برای کشت برنج در اراضی شالیزاری، بازیافت آن در خاک‌های کشاورزی بسیار پایین و از 25% فسفر افزوده شده نیز کمتر بوده و باقیمانده آن به شکل‌های مختلف در خاک تثبیت و یا با ورود به چرخه هیدرولوژیکی از دسترس گیاه در فصل رشد خارج می‌‌‌شود. اهداف این مطالعه بررسی روند تغییرات زمانی فسفر قابل استفاده، بررسی رفتار فسفر قابل استفاده با معادلات سینتیکی و تاثیر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک بر روند تغییرات فسفر قابل استفاده و بررسی امکان تقسیط فسفر در خاک‌های شالیزاری می باشد. مواد و روشها: این پژوهش آزمایشگاهی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی و در سه تکرار شامل نوع خاک در 6 سطح، مقدار کود فسفره در دو سطح (صفر و 45 کیلوگرم در هکتار پنتا اکسید فسفرP2O5 ) به انجام رسید. 5/2 گرم خاک با کمک 5 میلی‌لیتر آب به شرایط غرقابی رسید. پس از افزودن تیمار فسفر به خاکهای اشباع شده، براساس تقویم زمانی متفاوت، عصاره‌گیری شد. در نهایت مقدار فسفر‌قابل‌استفاده در هریک ار آنها اندازه‌گیری گردید. مقدار فسفر قابل استفاده با استفاده از معادلات سینتیکی مرتبه صفر، اول، دوم، الوویچ ساده، تابع نمایی، و انتشار پارابولیکی برازش و براساس ضرایب تشخیص و اشتباه استاندارد برآورد، معادلاتی که قادر به توصیف رفتار فسفر بودند گزینش و ضرایب آنها تعیین گردید. یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد که در تمام خاکها و علی رغم تفاوت در خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آنها، مقدار فسفر قابل استفاده یک ماه پس از غرقاب به طور معنی‌داری بیشتر(72 درصد ) از مقدار فسفر قابل جذب خاک خاک هوا خشک بود. نمودار رفتار فسفرقابل استفاده طی زمان نشان داد که سرعت افزایش غلظت فسفرقابل استفاده در مراحل اولیه (تا 48 ساعت اولیه) سریع و سپس با گذشت زمان (تا 288 ساعت) به تدریج کاهش یافته و این روند تا 600 ساعت دنبال شده، پس از آن کاهش مقدار فسفرقابل استفاده با سرعت تقریباً ثابتی تا روز آخر آزمون ادامه یافت. معادلات مرتبه یک و دو (بالاترین ضریب تشخیص)و مرتبه صفر و تابع توانی (کمترین خطای استاندارد) به دلیل ضریب تشخیص بالا و خطای استاندارد کم و تقریبا مشابه می توانند سرعت آزاد‌سازی فسفر را بهتر توصیف کنند. در بین معادلات گزینش شده تنها شیب منحنی معادله مرتبه دوم با تمام ویژگی‌‌‌های شیمیایی و فیزیکی خاک‌ها همبستگی (منفی یا مثبت ) معنی‌داری را نشان داد. (اسیدیته (*51/0-) و کربن آلی (*51/0-)، کربنات کلسیم معادل (**68/0)، فسفر قابل جذب در شرایط غیر غرقابی (*51/0-) و غرقابی (*51/0-) ، درصد شن (**68/0 ) و درصد رس (**60/0- )) و بنابراین می‌تواند معادله نهایی برای توصیف رفتار فسفر خاکهای شالیزاری مورد مطالعه باشد. نتیجه گیری: نتایج بر کاهش 50 درصد فسفر افزوده شده قبل از 300 ساعت یا 12 روز(مرحله رویشی) و 70 درصد در حدود 1400 ساعت یا دو ماه(شروع مرحله زایشی گیاه برنج) تاکید داشته و می تواند مبنای مطالعات تقسیط فسفر قرار گیرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی پاسخ برنج به کود پتاسیم در خاکهای شالیزاری شمال ایران

در یک بررسی دو ساله در شرایط گلخانه پاسخ ارقام پر محصول آمل 3 وخزر به کود پتاسیم در خاکهای شالیزاری شمال ایران درشرایط متفاوت مورد مطالعه قرار گرفت. به این منظور 51 نمونه مرکب خاک (سال اول 25 نمونه‘ سال دوم 26 نمونه) ا زعمق 25-0 سانتی متری مزارعی که بطور تصادفی درسراسر منطقه انتخاب گردیدند‘ اندازه گیری شد. مقدار پتاسیم قابل تبادل با استات آمونیوم خاکها با میانگین برابر 4/133 میلی گرم درکیلوگرم ...

full text

اثر عمق غرقابی بر تلفات تبخیر از سطوح شالیزاری

سابقه و هدف: در روش آبیاری غرق‌آبی در اراضی شالیزاری، تبخیر آب از سطح خاک یکی از اجزای تلفات آب محسوب می‌گردد. مقدار تبخیر در این اراضی تابع عوامل دما، رطوبت نسبی، سرعت باد، سطح پوشش گیاهی، عمق غرق‌آبی، عمق ایستابی در زیر سطح خاک و عوامل متعدد دیگر می‌باشد. در مدیریت‌های مبتنی بر آبیاری تناوبی، شالیزارها از حالت غرق‌آب دایم خارج گردیده‌اند و در هر نوبت آبیاری سطح آب در آن‌ها از حد فاصل غرق‌آب ت...

full text

اثر رایزوسفر گیاه برنج بر شکل‌های فسفر معدنی در خاک‌های شالیزاری شمال ایران: پس از کاربرد کود فسفر

در یک آزمایش گلخانه‌ای، تغییرات فسفر قابل‌جذب و شکل‌های فسفر معدنی در رایزوسفر برنج ((Oryza sativa L. رقم خزر پس از مصرف 40 میلی‌گرم فسفر به‌صورت مونوکلسیم فسفات بر کیلوگرم خاک‌های شالیزاری شمال ایران بررسی گردید. آزمایش به‌صورت فاکتوریل 2×14 و در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با دو فاکتور نوع خاک در 14 سطح (10 خاک آهکی و چهار خاک غیرآهکی و اسیدی) و کشت گیاه در دو سطح (با کشت و بدون کشت برنج) و هر...

full text

بررسی پاسخ برنج به کود پتاسیم در خاکهای شالیزاری شمال ایران

در یک بررسی دو ساله در شرایط گلخانه پاسخ ارقام پر محصول آمل 3 وخزر به کود پتاسیم در خاکهای شالیزاری شمال ایران درشرایط متفاوت مورد مطالعه قرار گرفت. به این منظور 51 نمونه مرکب خاک (سال اول 25 نمونه‘ سال دوم 26 نمونه) ا زعمق 25-0 سانتی متری مزارعی که بطور تصادفی درسراسر منطقه انتخاب گردیدند‘ اندازه گیری شد. مقدار پتاسیم قابل تبادل با استات آمونیوم خاکها با میانگین برابر 4/133 میلی گرم درکیلوگرم ...

full text

ارزیابی شاخص‌‌های رشد در گندم تحت شرایط تنش غرقابی

به منظور بررسی و تجزیه و تحلیل شاخص‌‌های رشد و کمیت‌‌های مؤثر بر آن‌‌ها آزمایشی در مزرعه‌ی آموزشی – پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهوازدر سال زراعی 1387- 1386 و 1388- 1387 انجام شد. تیمار‌های مورد مطالعه شامل بررسی سه رقم گندم (چمران، دز و ویناک)، مدت غرقابی (0، 7 و 14 روز) و تنش غرقابی در مراحل مختلف رشد شامل تنش در مرحله‌ی ابتدای پنجه‌دهی (21ZG)، تنش در مرحله ابتدای ساقه رفتن (31ZG) وتنش د...

full text

بررسی همبستگی بین صفات ذرت دانه‏ای (SC. 704) تحت تیمارهای مختلف کود زیستی و شیمیایی فسفره و شرایط تنش خشکی

به منظور بررسی اثرات جداگانه و ترکیبی کودهای فسفاته، باکتری های حل کننده فسفات و قارچ مایکوریزا بر تعدیل و کاهش خسارات ناشی از تنش خشکی در مرحله رشد رویشی ذرت دانه ای هیبرید سینگل کراس 704  آزمایشی در سال زراعی 88-1387 در مزرعه تحقیقات شماره 3 پردیس ابوریحان دانشگاه تهران بصورت اسپلیت پلات و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با دو فاکتور به اجرا در آمد. فاکتورهای آزمایش شامل تنش خشکی(به عنوان فا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 24  issue 6

pages  25- 46

publication date 2018-01-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023